Thừa kế thế vị

      Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống (Điều 652 BLDS)

     Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 651 BLDS năm 2015 thì tại thời điểm mở thừa kế, những người ở hàng thừa kế thứ nhất còn sống có quyền hưởng di sản. Nếu như có người ở hàng thừa kế thứ nhất chết trước hoặc chết cùng người để lại thừa kế thì quyền nhận di sản đó thuộc về những người là con đẻ của những người đó.

     Trong trường hợp người thừa kế là con đẻ chết trước hoặc chết cùng người để lại thừa kế thì các con của người đó (cháu) được thay thế vị trí của cha, mẹ cùng nhận phần di sản của (ông, bà) mà lẽ ra cha, mẹ họ còn sống được hưởng..

     Do đó, Thừa kế thế vị là việc con thay thế vị trí của cha hoặc mẹ đẻ nhận di sản thừa kế từ ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, cụ nội, cụ ngoại nếu cha mẹ đã chết hoặc chết cùng thời điểm với những người này. Phần di sản mà người con được hưởng trong di sản của người để lại thừa kế nói trên là phần di sản mà cha hoặc mẹ của họ được hưởng nếu còn sống vào thời điểm mở thừa kế.

Điều kiện hưởng thừa kế thế vị

     Điều kiện để được hưởng thừa kế thế vị gồm:

• Con của người để lại di sản chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người để lại di sản (cháu được thừa kế thế vị); cháu cũng chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người để lại di sản (chắt được thừa kế thế vị).
• Những người thừa kế thế vị phải là người có quan hệ thuộc hàng thừa kế thứ nhất và người thế vị luôn ở vị trí đời sau, tức là chỉ có con thế vị cha, mẹ để hưởng di sản của ông bà hoặc các cụ.
• Giữa họ phải có quan hệ huyết thống về trực hệ (chỉ có con đẻ thay thế vị trí của cha, mẹ đẻ).
• Người thừa kế thế vị phải còn sống vào thời điểm người để lại di sản chết hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế.
• Khi còn sống, người cha hoặc mẹ của người được thế vị phải có quyền được hưởng di sản của người chết (nếu bị tước hoặc bị truất quyền hưởng di sản thừa kế thì con hoặc cháu của những người này không thể thế vị).

     Như vậy, thừa kế thế vị chỉ xảy ra ở hàng thừa kế thứ nhất (Điều 652 BLDS). Trong hàng thừa kế thứ nhất, người thừa kế thế vị được hưởng di sản chỉ có thể là cháu hoặc chắt. Tức là sự thế vị chỉ áp dụng cho đối tượng thuộc trực hệ đến đời thứ ba với điều kiện cháu phải sống vào thời điểm ông bà chết mới là người thừa kế thế vị tài sản của ông bà, chắt phải sống vào thời điểm cụ chết mới là người thừa kế thế vị của các cụ.